قائم‌مقام اسبق وزارت نیرو در گفتگو با شبکه خبری آب:

علیرضا دائمی قائم‌مقام اسبق وزارت نیرو، در گفت‌وگو با شبکه خبری آب ایران به بررسی چالش‌های مدیریت منابع آب در کشور پرداخت و تأکید کرد که حل این معضل بیش از هر چیز نیازمند توجه به ابعاد اجتماعی و جلب مشارکت عمومی است.

وی در ابتدای سخنان خود به تجربیات گذشته در وزارت نیرو اشاره کرد و گفت: در دوره‌هایی که مسئولیت داشتم، شاید نمی‌توانستم با این صراحت به مسائل پاسخ دهم، اما امروز با گذشت زمان، مشکلات آشکار شده و تجربه‌های ارزشمندی کسب کرده‌ایم. به طور مثال امروز فرونشست زمین به عنوان یک زنگ خطر جدی ما را مجبور می‌کند تا توجه بیشتری به مدیریت منابع آب داشته باشیم.

دائمی با تأکید بر اینکه مدیریت آب صرفاً یک موضوع فنی نیست، افزود: مدیریت آب یک مسئله بین‌بخشی است که ابعاد اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و فنی را در بر می‌گیرد. ما نمی‌توانیم تنها با نگاه مهندسی به این موضوع بنگریم؛ زیرا آب به صورت مستقیم یا غیرمستقیم با زندگی تمام مردم کشور در ارتباط است. از کشاورزان و صنعتگران گرفته تا مصرف‌کنندگان آب شرب، همگی در این چرخه دخیل هستند.

وی به آمار نگران‌کننده چاه‌های آب در کشور اشاره کرد و اظهار داشت: بیش از ۹۰۰ هزار چاه آب در کشور وجود دارد که بخش زیادی از آن‌ها توسط کشاورزان استفاده می‌شود. اگر به هر خانوار کشاورز توجه کنیم، متوجه می‌شویم که حدود ۱۰ میلیون نفر به صورت مستقیم درگیر این منابع هستند.

دائمی خاطرنشان کرد: برخی اقدامات مانند نصب کنتورهای هوشمند انجام شده، اما هنوز راه درازی در پیش است. پیش از هر اقدامی، باید آگاهی عمومی را افزایش دهیم و مردم را نسبت به بحران آب حساس کنیم.

وی بابیان اینکه مسئله مدیریت منابع آب در ایران امروز بیش از هر زمان دیگری به یک موضوع اجتماعی تبدیل شده، افزود: بدون مشارکت مردم، هیچ برنامه‌ای موفق نخواهد بود. به‌عنوان مثال، اگر ما می‌خواهیم برداشت از منابع زیرزمینی را کاهش دهیم، باید کشاورزان، صنعتگران و حتی مصرف‌کنندگان خانگی را در این مسیر با خود همراه کنیم.

قائم مقام اسبق وزارت نیرو با اشاره به ضرورت ایجاد اعتماد عمومی و مشارکت گسترده‌تر مردم در پروژه‌های وزارت نیرو گفت: برای پیشبرد پروژه‌ها، توجه به بُعد اجتماعی و جلب اعتماد عمومی ضروری است. مشارکت مردم باید فراتر از همراهی در پروژه‌های مهندسی مانند ساخت سدها باشد. در حوزه آب‌های زیرزمینی، تمام مردم کشور باید در این فرآیند دخیل شوند.

دائمی تأکید کرد: ما در برنامه ششم توسعه موظف بودیم ۱۱ میلیارد متر مکعب از کسری آب زیرزمینی را جبران کنیم. اما وقتی مشارکت ۹۰ میلیون نفر جمعیت کشور را نداشته باشیم، موفق نخواهیم بود. برای مثال، هنوز بیش از ۴۰۰ هزار چاه غیرمجاز در کشور وجود دارد و برداشت‌های بی‌رویه از منابع آبی ادامه دارد. این مسئله تنها با اقدامات مهندسی حل نمی‌شود، بلکه نیازمند یک تغییر فرهنگی و اجتماعی است.

این کارشناس حوزه آب در پایان تأکید کرد: مدیریت آب کشور باید به گونه‌ای باشد که مردم نه‌تنها به‌عنوان مصرف‌کننده، بلکه به‌عنوان شریک و همکار در این مسیر نقش‌آفرینی کنند. ما باید سیاست‌ها و تصمیمات را با نظر بهره‌برداران و مصرف‌کنندگان تدوین کنیم تا بتوانیم به راهکارهای پایداری دست یابیم.