سه‌شنبه, 30 اردیبهشت 1404
به گزارش خبرنگار شبکه خبری آب ایران، یکصد و هشتمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی با حضور ۴۰۰ نفر از متخصصین و علاقه‌مندان به‌صورت حضوری و برخط برگزار شد.
تأکید بر ضرورت تدوین علمی درس‌آموخته‌ها در مدیریت بحران
سیده سمانه میراسمعیلی، متخصص حوزه سلامت در بلایا و فوریت‌ها بر ضرورت تدوین علمی درس‌آموخته‌ها در مدیریت بحران تأکید کرد. وی در سخنرانی خود به تشریح مبانی علمی و استانداردهای تدوین درس‌آموخته‌ها پرداخت.
وی با تأکید بر نقش محوری درس‌آموخته‌ها در ارتقای سیستم‌های مدیریت بحران، خاطرنشان کرد: درس‌آموخته‌ها زمانی ارزشمند هستند که منجر به تغییرات ساختاری، تصمیم‌گیری‌ها و بهبود فرآیندها و دستورالعمل‌های عملیاتی شوند.
در پایان نیز انواع گزارش‌های حوادث و سوانح را تشریح و ویژگی‌های گزارش‌های استاندارد و مطلوب را برشمرد.
تحلیل زمین‌لرزه‌های سال ۱۴۰۳
ایرج روحی، رئیس پایگاه اطلاعات لرزه‌ای کشور وابسته به مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران در گزارشی جامع به تحلیل زمین‌لرزه‌های سال ۱۴۰۳ پرداخت.
به گفته وی، تعداد زمین‌لرزه‌های ثبت‌شده در این سال نسبت به میانگین ده سال گذشته کاهش قابل توجهی داشته است.
روحی با اشاره به موقعیت جغرافیایی ایران و همسایگانش در کمربند کوهزایی آلپ-هیمالیا، گفت: این منطقه ۵۱ درصد از زمین‌لرزه‌های جهان را به خود اختصاص می‌دهد.
وی افزود: شبکه‌های لرزه‌نگاری کشور در سال گذشته ۶۷۵۳ زمین‌لرزه را ثبت کرده‌اند که این رقم نسبت به سال ۱۴۰۲ کاهش ۶.۵ درصدی و در مقایسه با میانگین ۱۰ سال اخیر کاهش ۳۶ درصدی نشان می‌دهد. همچنین، تعداد زمین‌لرزه‌های با بزرگی بیش از ۴ ریشتر با کاهش ۲۹.۵ درصدی به ۸۴۱ مورد رسیده است.
روحی در ادامه زمین‌لرزه ۶.۵ ریشتری ایذه در استان خوزستان (۱۵ شهریور ۱۴۰۳) را بزرگترین رویداد لرزه‌ای سال گذشته عنوان کرد و گفت: این زمین‌لرزه در گسل لَبَری یا فروافتادگی دزفول با طول حدود ۲۳۵ کیلومتر رخ داده است.
تاب‌آوری اجتماعی در برابر بلایای طبیعی در سیستان و بلوچستان
مجید محبی مدیرکل بحران استانداری سیستان و بلوچستان با بیان اینکه پدیده غالب در سیستان و بلوچستان ریزگردها هستند که بیشتر روزهای سال استان را تحت تأثیر قرار می‌دهند، افزود این پهنه سرزمینی همواره با پدیده‌های سیلاب و خشکسالی به صورت متناوب و گاهی همزمان روبرو بوده است. اما تاب‌آوری جامعه محلی به دلیل انسجام اجتماعی قوی، بالاتر از سایر مناطق است.
وی در ادامه افزود سیستان و بلوچستان با وجود مواجهه مستمر با بلایای طبیعی، نشان داده است که با تکیه بر سرمایه اجتماعی و مشارکت مردمی می‌توان از پیامدهای فاجعه‌بار جلوگیری کرد و در انتها به درس آموخته این استان در پاسخ به حوادث و سوانح با تمرکز بر سیلاب اشاره نمود.
اقدامات یکپارچه در مدیریت سیلاب‌های کشور
علیرضا رضاپور، مسئول مدیریت بحران شرکت مدیریت منابع آب ایران به عنوان نماینده سیف‌الله آقابیگی مدیرکل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل وزارت نیرو در این نشست حضور داشت.
وی در سخنرانی خود با تأکید بر لزوم اجرای طرح‌های یکپارچه در حوضه‌های آبریز پرخطر، به تشریح برنامه‌های در دست اجرا پرداخت.
رضاپور، بهبود و به‌روزرسانی نظام‌نامه مدیریت سیلاب همراه با پایش مستمر، اجرای عملیات آبخیزداری به روش‌های بیولوژیک و مکانیکی برای تقویت پوشش گیاهی و کاهش سیل‌خیزی، انجام مطالعات آبخوان‌داری و پخش سیلاب برای بهره‌برداری بهینه از روان‌آب‌ها، و بازنگری کاربری اراضی بر اساس مطالعات پهنه‌بندی سیل را از جمله اقدامات اساسی برشمرد.
این مقام مسئول همچنین بر اهمیت آموزش‌های همگانی، تولید محتوای اطلاع‌رسانی جذاب، و توسعه سامانه‌های پیش‌بینی و هشدار سیل تأکید کرد و خاطرنشان ساخت: تجربه نشان داده که ترکیب روش‌های سازه‌ای و غیرسازه‌ای در کنار پیشگیری از تصرف حریم رودخانه‌ها و اجتناب از دخالت‌های سیاسی، می‌تواند به مدیریت پایدار سیلاب و کاهش خسارات منجر شود.
وی در پایان با اشاره به ارتباط تنگاتنگ پدیده‌های سیل و خشکسالی، بر ضرورت توجه همزمان به این دو چالش آبی در برنامه‌ریزی‌های کلان تأکید کرد.
افزایش نگران‌کننده حریق در عرصه‌های منابع طبیعی
سعیده اسکندری، دانشیار مهندسی منابع طبیعی، گروه تحقیقات اندازه‌گیری و مدیریت جنگل موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور نیز سخنرانی خود را با موضوع حریق در عرصه‌های منابع طبیعی ایران آغاز کرد.
وی در ابتدا صحبت‌های خود به اثرات مخرب و پیامدهای پدیده آتش‌سوزی در عرصه‌های جنگلی و مرتعی پرداخت و در ادامه افزود: آمارهای آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع کشور تا تیرماه ۱۴۰۳ بیانگر افزایش ۲۷ درصدی تعداد و افزایش ۲۲۹ درصدی مساحت آتش‌سوزی در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۴۰۲ است.
به گفته اسکندری عوامل اقلیمی (افزایش دما، خشکسالی، باد)، ویژگی‌های پوشش گیاهی و توپوگرافی و مهم‌تر از همه عوامل انسانی (اعم از عمدی و غیرعمدی) به‌عنوان دلایل اصلی وقوع حریق‌ها معرفی شدند. در پایان او بر لزوم تقویت زیرساخت‌های اطفای حریق، استفاده از فناوری‌های نوین مانند سنجش از دور و فرهنگ‌سازی گسترده برای پیشگیری تأکید کرد.
ادامه