به گزارش شبکه خبری آب ایران به نقل از روابط عمومی شرکت آب منطقهای البرز، گزارش آب و اقلیم و خطرات مرتبط با جمعیتهای شهری، توسط سازمان WaterAid و دانشگاههای بریستول و کاردیف در ۱۲ مارس ۲۰۲۵ منتشر شده است.
این مطالعه، تغییرات اقلیمی در ۱۰۰ شهر پرجمعیت جهان را طی ۴۲ سال گذشته بررسی کرده و آسیبپذیریهای اجتماعی و زیرساختی این شهرها در برابر سیلابها و خشکسالیها را تحلیل میکند. نویسندگان اصلی این گزارش پروفسور کاترینا میکائیلیدس و پروفسور مایکل سینگر هستند.
گزارش واتراید نقاط «پر رطوبت» در شهرهای جنوب آسیا، روند خشکی گسترده در شهرهای اروپایی و پدیده «شلاق اقلیمی» را در چهار قاره از جمله آفریقا آشکار میکند. واتراید در حال کار بر روی ارائه راهکارهایی برای جوامع متاثر از تغییرات اقلیمی است، اما هشدار میدهد که «به تنهایی از پس این بحران برنمیآید» و از دولتهای جهانی، بانکهای چندجانبه و بخش خصوصی خواسته تا همکاری کرده و سرمایهگذاریهای لازم را آزاد کنند.
تحقیقات جدید واتراید که در ۱۲ مارس ۲۰۲۵ منتشر شده، نشان میدهد کدام یک از ۱۰۰ شهر پرجمعیت جهان با افزایش خطر سیل و خشکسالی مواجه هستند و این موضوع، امنیت و بقای جوامع شهری را تهدید میکند. گزارش «آب و اقلیم: افزایش خطر برای جمعیتهای شهری» آسیبپذیری شهرها در آفریقا و آسیا را در برابر تغییرات شدید اقلیمی و اثرات مخرب آن بر دسترسی به آب سالم مشخص میکند.
تقریباً ۱۵ درصد از شهرهای مورد مطالعه با پدیده «شلاق اقلیمی» روبرو شدهاند و ۲۰درصد دیگر تغییر شدیدی از یک وضعیت افراطی به وضعیت دیگر را تجربه کردهاند. شهرهای جنوب آسیا به طور فزایندهای سیلخیز شدهاند و شهرهای اروپایی روند خشکی قابل توجهی را تجربه میکنند.
در سالهای اخیر، بحرانهای اقلیمی در شهرهایی چون مادرید و کیپتاون تا شهرهای سیلزدهای مانند داکا و کراچی نشاندهنده این واقعیت است که ۹۰٪ از فجایع اقلیمی ناشی از کمآبی شدید یا بارش بیش از حد است. واتراید هشدار میدهد که در ۵۰ سال گذشته، فجایع ناشی از آب ۴۰۰٪ افزایش یافته و زیرساختهای حیاتی آب و بهداشت را تحت فشار قرار دادهاند.
این مطالعه که با همکاری دانشگاههای بریستول و کاردیف انجام شده، دادههای ۴۰ ساله اقلیمی را با آسیبپذیریهای اجتماعی و زیرساختی ترکیب کرده و شهرهایی با بالاترین خطر و کمترین آمادگی در برابر تغییرات شدید اقلیمی را شناسایی کرده است.
یافتههای کلیدی این گزارش شامل:
- حدود ۲۰ درصد از شهرها تغییر شدید به شرایط بسیار خشک یا بسیار مرطوب (اصطلاحاً "واژگونی اقلیمی") را تجربه کردهاند.
- شهرهایی در جنوب و جنوبشرق آسیا، مانند لاهور و فیصلآباد، از وضعیت خشک به سیلخیزی شدید تغییر یافتهاند.
- ۱۵ درصد از شهرها دچار "شلاق اقلیمی" شدهاند، از جمله جاکارتا، آدیسآبابا و هانگژو.
- شهرهایی در اروپا مانند مادرید و پاریس نیز روند خشکی چشمگیری را تجربه میکنند.
واتراید معتقد است که راهحلها میتوانند ساده اما مؤثر باشند، از جمله جمعآوری آب باران و نصب توالتهایی مقاوم در برابر سیلاب. اما برای اجرای این اقدامات، نیاز به همکاری فوری دولتها، بانکهای چندجانبه و بخش خصوصی است.